Gülen ve ağlayan filozoflar

info@haberdukkani.com 06 Eylül 2011 Salı

DEMOKRİTOS, her sabah evinden "gülümseyen" bir çehreyle çıkarmış sokağa, bu yüzden ona "gülen filozof" derlermiş.

HERAKLEİTOS ise "ağlayarak" başlarmış güne, ona da bu yüzden "ağlayan filozof" adını takmışlar.

MONTAİGNE: "Elbette gülmek ağlamaktan iyidir" diyor.

İlk bakışta gülen insanı "iyimser," ağlayanı "karamsar" kabul etmek doğru gibi görünürse de yukarıda adı geçen "gülen filozof" gerçekte karamsar bir filozoftur. İnsanlıktan umudunu kesmiş, bu yüzden işi gülmeye vermiş, insanlıkla dalgasını geçiyor: "Siz insanoğluna güvenin bakalım, insanlığın ilerleyeceğini söyleyin durmadan, gülüp geçiyorum sizin bu iyimserliğinize" diyordu.

Heraklitos ise insan ve toplum konusunda iyimser olduğu için: "Neden hala bu kötülük, bu gerilim, bu gerilik, bu dar kafalılık neden?" diye; inandığı "değişimin" geciktiğine üzülüyor, ağlıyordu.

Bizde, "Güler misin, ağlar mısın?" diye bir özdeyiş vardır; bu sözü Demokritos'tan yana mısın, Heraklitos'tan yana mı? anlamında da yorumlayabiliriz.

Tiyatro sanatında "gülmece" ile "ağlatı" içiçedir. Gülmenin insan yüzüne verdiği biçim, ağlamanın çarpıklıklarına çok yakındır. Bu yüzden bazen karşımızdaki kişinin gülüyor mu, ağlıyor mu olduğunu anlayamayız.

İnsanoğlu gülemten ağlamaya ağlamaktan gülmeye çok hızlı geçiş yapar. kadınlar bunu çok daha kolay başarırlar, çünkü "doğum sancısı"ndaki ACI ile UMUDU yalnızca kadınlar yaşar.

Gün gelir etlerimiz çürür, kemiklerimiz kalır. Kafatasımız hem gülüyor hem de ağlıyor gibidir.

KAFKA'nın yarattığı Bay K, neden süründürüldüğünü, niçin yargılandığını bilmez. Kafka, sürekli yargının doğurduğu "komik bunalımı" dile getirmiştir hem de büyük bir ustalıkla..

KARİKATÜR sanatı, "saçmalıkları" insanlık hallerinin nedenlerinin yansıdığı bir aynadır aslında.

İyimserliğe giden yol karamsarlıktan geçer ve bütün büyük başarılarda karamsarlığın da payı vardır hiç kuşkusuz...

COLERİDGE: "Gülme de gözyaşları da Tanrı'nın bize verdiği iki aşırı doğal dildir," der.

Gelelim günümüz siyasi liderlerine.. Size göre İktidar partisi lideri ile ana muhalefet liderinden hangisi Demokritos, hangisi Heraklitos'tur?

Öyküyü anlatmak benden, anlamak sizden.. İşte buna da yazar ile okur ilişkisi diyorlar.

Hayatınız pırlanta billurluğundaki yüreğinizin tercihleri doğrultusunda gelişsin diye, dua edesim geliyor, ama biliyorum ki zararı bana dokunacak!